آسیب های ورزشی یکی از مهمترین مباحث ورزشی است که اینجا در فیتسازان در رابطه با آن بحث میکنیم.
مقدمه :
فعالیت فیزیکی و ورزش برای کودکان و نوجوانان یک ضرورت است .
چون ورزش تاثیر مثبتی جهت کنترل چاقی ،فشار خون و سطح چربی های خون دارد.
پزشکان به ویژه متخصصان بیماری های کودکان نقش مهمی در تشویق و ترغیب کودکان و خانواده های آنها داشتهاند.
آنها برحسب توانایی های کودک می تواند مهارت هایی برای زندگی نیز آموزش داده شود .
به عنوان مثال :
فعالیت ورزشی باید بتواند علاوه بر بهبود وضعیت فیزیکی و رشد کودک ، اعتماد به نفس ، نظم و رفتار کودک و نوجوان را تحت تاثیر قرار دهد.
آثار مطلوب ورزش در زمینه یادگیری ، افزایش ضریب هوشی (I.Q) ، کنترل هیجانات و فاکتورهای روانی نیز روشن است .
البته پزشکان ، والدین ومربیان باید برنامه های تمرینی کودک و نوجوان ورزشکار را بازبینی کنند.
در صورت بروز افت عملکرد ورزشی ، خستگی زود رس ، درد های عضلانی اسکلتی به مسایل زمینه ای شامل :
دریافت ناکافی کالری (رژیم غذایی) ، اختلالات جسمی ( کم خونی ، فقر آهن ، کمبود کلسیم و ویتامین D ، افسردگی و اضطراب و تمرین بیش از حد توجه ) دقت لازم داشته باشند.
معاینات پزشکی کودکان ، نوجوانان و جوانان ورزشکار :
معاینات پزشکی قبل از شرکت در مسابقات و تمرینات ورزشی ، با گرفتن شرح حال و انجام معاینات به ویژه سیستم عضلانی اسکلتی شروع می شود .
هدف از معاینات پزشکی کاهش میزان آسیب های ورزشی یا مرگ ناگهانی ناشی از ورزش در کودکان ، نوجوانان و جوانان دارای بیماری های جسمی زمینه ای که قبلا تشخیص داده نشده اند .
لذا این موضوع از لحاظ مسائل قانونی و بیمه ورزشی مهم می باشد .
جدول معاینات پزشکی کودکان و نوجوانان قبل از شرکت در تمرینات و مسابقات ورزشی
اجزای معاینه | نکاتی که باید مورد توجه قرار گیرد |
علائم حیاتی
قد، وزن ، بینایی غده لنفاوی قلب و عروق تنفس شکم
پوست ادراری ، تناسلی عضلانی ، اسکلتی
|
تب ، فشار خون بالا ، کاهش یا افزایش ضربان قلب ، ریتم تنفس
چاقی ، اختلالات تغذیه ،نابینایی ، قرینه نبودن مردمک بیماری های عفونی ، بد خیمی صداهای غیر طبیعی قلب ، جراحی و ریتم قلب آسم شدید یافته با ورزش ، بیماری های ریوی مزمن بزرگی احشاء توده شکمی زردزخم واریکوسل ، بیضه نزول نکرده ، تومور آسیب های ورزشی حاد یا مزمن ،اختلالات ساختمانی بدن |
تعریف آسیب های ورزشی:
آسیب های ورزشی ، ممکن است در اماکن ورزش قهرمانی ، یا تفریحی و یا در حیاط منزل یا مدرسه رخ دهد.
اما اغلب آسیب های ورزشی در اماکن ورزش قهرمانی رخ می دهد .
خطر آسیب دیدگی ورزشکار را در هر لحظه تهدید می کند .
آمار صدمات حاصل از فشار ورزش بیش از حد در کودکان و نوجوانان شرکت کننده در ورزش های سازمان یافته در حال افزایش است .
فشار ورزشی بیش از حد ،صدمات مختصر ( میکروتروما ) ولی مکرری به بافت های اندام های فوقانی و تحتانی وارد میکند و باعث آسیب میگردد.
کودکان نسبت به صدمه ناشی از فشار بیش از حد ، حساس تر از بالغین هستند.
و خود بافت های در حال رشد و غضروف رشد ، عدم تعادل عضلانی را در اطراف مفاصل ایجاد میکنند که به نوبه خود احتمال آسیب دیدگی را می افزاید .
وظایف نه گانه قانون مربیگری :
۱- برنامه ریزی مناسب فعالیت های ورزشی .
اطمینان از شرایط مناسب کودک و نوجوان ورزشکار
آموزش پیشرفته مهارت های ورزشی
۲- آموزش مناسب
اجرای تکنیک های ورزشی مناسب با شرایط روز
آموزش فواید و مهارت های صحیح ورزشی
۳- تدارک محیط ورزشی ایمن
زمین مسابقه و تمرین ؛ لوازم ورزشی مناسب و استاندارد
جلوگیری از استفاده نادرست و یا بدون نظارت از تجهیزات
۴- تهیه تجهیزات کافی ومناسب
کنترل مرتب وسایل و تجهیزات ورزشی کودکان و نوجوانان
۵- گروه بندی ورزشکاران
تقسیم بندی ورزشکاران بر اساس رشد فیزیکی ، سن تقویمی، سطح مهارت و میزان تجربه کودک و نوجوان
۶- ارزیابی ورزشکاران از نظر آسیب پذیزی و توانایی جسمی
۷- نطارت دقیق برانجام فعالیت های ورزشی
۸- آگاهی از خطرات
۹- تامین اقدامات اولیه درمانی در محیط ورزشی
آسیب های ورزشی و عوامل موثر در آن :
وقوع حوادث در حین ورزش امری اجتناب ناپذیر است .
آسیب های ورزشی گاهی در پی ضربات شدید به وجود می آید
مانند : شکستگی استخوان های ساق پا و گاهی به علت ضربات بسیار جزئی است که در دراز مدت تکرار می شود.
مانند : شکستگی استخوان ران .
ماهیت آسیب ورزشی
عوامل داخلی :
عوامل داخلی با ساختمان بدن از جمله :سن ، قدرت عضلانی و… ارتباط دارد .
این نکته که آماده سازی بدنی و تمرینات ورزشی شاید برخی از این عوامل را تغییر دهند ، بسیار مهم است .
این عوامل عبارتند از :
سن ، جنس ، ساختار بدنی ، قدرت عضلانی ، ضعف عضلانی ، سفتی عضلانی .
افزایش دامنه حرکتی مفصل یا کاهش آن به طور مادرزادی .
انحراف قسمت جلوی پا به داخل یا خارج ، صاف بودن کف پا ، قوس زیاد کف پا .
بالا یا پایین قرار گرفتن کشکک زانو به طور غیر طبیعی .
اختلاف طول اندام تحتانی .
عوامل خارجی :
عواملی هستند با منشاء خارجی که در آسیب ورزشی دخالت دارند
مانند: کفش ورزشی ، زمین تمرین یا مسابقه ، روش تمرینات و …
این عوامل عبارتند از :
روش های آموزش و تمرین ورزشکاران ، افزایش حجم و روش تمرینات .
تمرین فاقد برنامه ریزی صحیح ، تغییر ناگهانی روش تمرینات .
بازی خشونت آمیز ، سطح زمین ورزشی ،تجهیزات ورزشی ( کفش نامناسب ) .
گرم نکردن بدن قبل از تمرین و مسابقه؛ آب و هوای سرد و گرم .
روش های پیشگیری از بروز آسیب های ورزشی :
۱- معاینات پزشکی قبل از شروع تمرینات .
۲- رعایت اصول گرم و سرد کردن بدن به طور صحیح و علمی قبل از تمرین و مسابقه .
۳- آموزش تکنیک و تاکتیک های مناسب و صحیح .
۴- اجرای مهارت ها به طور صحیح و با رعایت اصول ایمنی .
۵- رعایت قوانین تمرین و مسابقه و اجتناب از خطاهای ورزشی .
۶- تجهیزات حفاظتی متناسب با نوع رشته ورزشی .
۷- راهنمای مناسب تغذیه.
اقدامات درمانی اولیه هنگام بروز آسیب های حاد ورزشی:
کمک های اولیه ،مجموعه اقدامات درمانی قبل از مراقبت های پزشکی است که بلافاصله پس از صدمه دیدگی ، توسط افراد حاضر در محل و با حداقل امکانات برای بهبودی حال مصدوم انجام می شود .
اقدامات اولیه هنگام بروز آسیب به شرح زیر است :
در موارد زیادی ورزشکار هنگام انجام فعالیت های ورزشی دچار عارضه پیچ خوردگی یا آسیب شدید زانو ، صدمات حاد مچ پا و …. می شود.
آیا میدانید اولین اقداماتی که هنگام بروز این گونه آسیب ها باید صورت گیرد چیست ؟
اقدامات درمانی اولیه، در واقع عکس العمل هایی به چگونگی پاسخ بدن و واکنش های التهابی ایجاد شده هستند .
در حقیقت تلاش ما این است که تورم را کنترل کرده و میزان خونریزی داخل ضایعه ( هماتوم ) را کاهش دهیم .
به این ترتیب فرایندهای بهبودی سریع تر و بهتر وارد عمل می شوند.
آنچه در اولین برخورد با ورزشکار مصدوم باید انجام شود به صورت اصولی استاندارد شده با علامت اختصاری ( PRICE یا ICERS )نشان داده می شود, که به شرح زیر است :
سرما درمانی ( Cryotherapy ) :
بعد از توقف فعالیت های ورزشی ورزشکار،اولین قدم هنگام بروز آسیب حاد اندام ها ، سرما درمانی است .
این کار با استفاده از کیسه یخ مخصوص ،اسپری های سرمازا و کیسه معمولی که مقداری یخ در آن قرار داده شده ، انجام پذیر است .
البته توجه کنید که هیچ گاه یخ را مستقیما روی بدن ورزشکار قرار ندهید.
زیرا سرمای مستقیم روی پوست اندام می تواند عوارض نا مطلوبی ایجاد نماید.
مهم ترین فواید سرما درمانی عبارتند از :
- کاهش سرعت واکنش های التهابی .
- انقباض مویرگ های منطقه و کاهش جریان خون و جلوگیری از ادامه روند خونریزی .
- کاهش حرارت بافت و نیاز متابولیک .
- کاهش سرعت انجام واکنش شیمیایی در سلولهای مجاور منطقه آسیب دیده و افزایش امکان زنده ماندن سلول های بافتی درشرایط کاهش موقت اکسیژن .
- کاهش میزان گرفتگی و اسپاسم عضلات اطراف ضایعه و کاهش درد و ناراحتی ورزشکار مصدوم.
استفاده از سرما درمانی در ۲۴ ساعت اول پس از آسیب ورزشی، هر یک ساعت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه توصیه می شود. می توان ۴۸ تا ۷۲ ساعت نیز از آن استفاده نمود.
فشار درمانی ( Comprrssion ) :
اعمال مختصر جهت کاهش تورم بافت و ایجاد یک وضعیت حفاظتی مناسب لازم است.
این کار با استفاده از باندهای کشی یا نوارهای مخصوص انجام می گیرد .
این بانداژ باعث می شود ، میزان فشاری که از بیرون بر عروق خونی وارد می شود ، نسبت به فشار طبیعی فرد آسیب دیده بعد از بانداژ عضو احساس راحتی بیشتری می کند
همین فشار مختصر در کاهش درد ورزشکار مصدوم تاثیر بسزایی ایفا می کند .
بانداژ با باند کشی باید به صورتی باشد که حدود ۲۰ سانتی متر بالا و پایین ناحیه آسیب دیده را بپوشاند .
بالا نگه داشتن عضو آسیب دیده ( Elevation ) :
مهم ترین فواید بالا نگه داشتن عضو آسیب دیده عبارتند از :
- کاهش تجمع در منطقه آسیب دیده و تسریع بازگشت وریدی .
- در صورت امکان سعی کنید اندام آسیب دیده را در سطحی بالاتر از قلب نگه دارید .
- بالا نگه داشتن عضو آسیب دیده روی ساک ورزشی ، بالش ، صندلی ، میز و . . . امکان پذیر است.
- کنترل تورم از ناحیه آسیب دیده باعث می شود ، فضای کوچکتری نیاز به ترمیم و بازسازی پیدا کند .
” زاویه عضو آسیب دیده با خط افق باید حدود ۴۵ درجه باشد “
استراحت ( Rest ) :
بلافاصله بعد از آسیب دیدگی ، عضو یا فرد صدمه دیده باید از انجام هر گونه فعالیتی که منجر به صدمه دیدگی بیشتر شود ، جلوگیری نماید .
از این رو ، استراحت عضو آسیب دیده برای آنکه بدن فرصت مناسب جهت ترمیم ضایعه داشته باشد و از آسیب بیشتر بافتی جلوگیری کند ، امری الزامی است.
طول مدت استراحت از ۱۰ دقیقه تا چند روز متغییر است .
هنگامی که ورزشکار بعد از آسیب همچنان به تمرین یا مسابقه ادامه دهد ، میزان خونریزی زیر پوستی ناحیه افزایش یافته و تخریب بافتی بیشتری ایجاد می شود.
تورم و تخریب بافتی ، روند بهبودی و دوره طولانی بازتوانی را برای ورزشکار به همراه دارد.
حفاظت از اندام ( Support ) :
گاهی ضرورت دارد به منظور جلوگیری از آسیب بیشتر ، اندام را بی حرکت نموده یا دامنه حرکت آن را محدود کرد .
بدین منظور پزشک می تواند از مواردی مانند : آتل ، Brace ، گچ گیری و بانداژ استفاده کرد .
گاه در تمام طول درمان نیاز به حفاظت از اندام وجود دارد ( زانو بند یا انواع وسایل محافظت شده ) .
هدف از درمان های فوق کاهش آثار ضایعه ، فراهم آوردن شرایط مناسب برای بهبودی سریع ضایعه و کاهش طول درمان و زمان استراحت ورزشکار است .
انجام به موقع این موارد در روند درمان بعدی ورزشکار کمک شایانی می کند.
چگونه متوجه می شوید که آسیب دیدگی کودک، نوجوان و جوان ورزشکار جدی است ؟
چند علامت شایع به شما هشدار می دهند که نیاز به توجه بیشتر و مشاوره پزشکی وجود دارد .
مسلما شدت بسیاری از آسیب ها کاملا مشخص است .
اما بعضی دیگر به صورت آهسته پیشرفت می کنند و بدتر می شوند .
اگر به هر دو نوع آسیبها توجه نکنید ، ممکن است کودک و نوجوان مصدوم دچار ضایعات مزمن شود .
موارد زیر را جدی بگیرید:
۱- درد مفصل :
خصوصا درد مفاصلی مانند :زانو ، مچ پا ، آرنج مچ دست نباید هیچ گاه نادیده گرفته شود
زیرا این مفاصل پوشش عضلانی خوبی نداشته و لذا احتمال منشاء عضلانی درد نادر است .
درد مفصلی اگر بیش از ۴۸ ساعت باقی بماند نیاز به تشخیص پزشک دارد .
۲- حساس بودن یک نقطه خاص :
اگر شما میتوانید احتمال درد را به خوبی روی استخوان ، عضله یا مفصل یا یک انگشت مشخص نمایید، احتمال دارد آسیب دیدگی جدی باشد .
به خصوص اگر همین نقطه در طرف مقابل بدن هیچ حساسیتی ندارد ، بهتر است با پزشک مشاوره نمایید .
۳- تورم :
تورم ، معمولا قابل مشاهده و علامت شایعی در آسیب های ورزشی است ، که هرگز نباید از آن چشم پوشی کرد .
گاهی تورم در یک لحظه منجر به درد و سفتی می شود .
۴- کاهش دامنه حرکتی:
اگر تورم مشخص نیست با معاینه دامنه حرکتی یک مفصل می توان آن را کشف کرد .
اگر تورم واضحی در داخل یک مفصل وجود داشته باشد،دامنه حرکت آن مفصل کاهش می یابد .
اندام دو طرف را با هم مقایسه کنید تا متوجه تفاوت واضح آن بشوید.
اگر تفاوت وجود داشت کودک و نوجوان ورزشکار با آسیب ورزشی مواجه شده است که نیاز به توجه و دقت دارد .
۵- ضعف قابل مقایسه:
تشخیص ضعف یک عضو و مقایسه آن با طرف دیگر غالبا کار مشکلی است ، اما میتوانید کلید خوبی برای تشخیص آسیب جدی باشد .
یک راه این است که قدرت اندام هر دو طرف با یک وزنه مشخص مقایسه شود .
فیزیوتراپ ها این کار را با دست و یا وسایل خاصی می توانند انجام دهند.
۶- گزگز و خواب رفتگی:
هرگز خواب رفتگی و گزگز و مورمور اندام ها را دست کم نگیرید.
گاهی این علامت تحت فشار قرار گرفتن عصبی را نشان می دهد که باید حتما توسط یک پزشک مورد معاینه قرار گیرد .
وقتی متوجه شدید که آسیب های ورزشی در کودک ، نوجوان و جوان شما جدی است ، چه کاری باید انجام دهید ؟:
وقتی بر اساس علائم گفته شده متوجه جدی بودن آسیب ورزشی شده اید ،اولین اقدام آن است که از ادامه آسیب دیدگی پیشگیری نمایید .
بهتر است فعالیت ورزشی را متوقف نموده و درمان اولیه را آغاز نمایید .
اولین اقدام در هر آسیب حاد ورزشی ، کاهش تورم است .
هرگز از پمادهای گرم کننده برای آسیب های حاد ورزشی استفاده نکنید!!
چون گرما جریان خون عضو آسیب دیده را زیاد کرده ، تورم را افزایش داده و شدت و وسعت آسیب را می افزاید.
موارد زیر را هنگام آسیب دیدگی جدی رعایت کنید:
۱- فعالیت ورزشی را بلافاصله متوقف کنید.
۲- از یخ جهت کاهش تورم استفاده نمایید .
۳- عضو آسیب دیده را بالا نگه دارید .
۴- از یک بانداژ فشاری استفاده کنید .
۵- جهت تشخیص و ادامه درمان به پزشک متخصص مراجعه نمایید .
کمک های اولیه در برخی از آسیب های ورزشی:
مواردی که در بعضی از موارد ورزشی باید انجام داد ، عبارت است از :
۱- گرفتگی عضله :
گرفتگی عضله ، انقباض شدید ، ناگهانی ، غیر ارادی و دردناک یک عضله یا گروهی از عضلات است که موجب انقباض غیر طبیعی در عضله می شود.
یکی از شایع ترین آسیب های ورزشی است.
ممکن است چند دقیقه و یا چند ساعت ادامه یابد .
علل گرفتگی عضله:
از دست دادن آب و املاح بدن به دلیل تعریق یا اسهال که موجب به هم خوردن تعادل الکترولیتی عضله شود .
کمبود برخی مواد مغذی ، مصرف بعضی داروها و تمام شدن ذخایر انرژی عضله ، از علل گرفتگی عضله است .
علایم گرفتگی عضله:
احساس سفتی در عضله ، درد شدید عضلانی و عدم توانایی حرکت .
عضله ای که دچار گرفتگی شده ، منقبض می شود و شکل آن به خوبی دیده می شود .
کمک های اولیه در گرفتگی عضله:
نوشیدن آب خنک در هوای گرم ، استراحت کافی ، گرم کردن بدن قبل و بعد ار تمرین ، تمرین با شدت تدریجی ، ماساژ با آب خنک ، تمرین جانبی و افزایش آمادگی عضلات در پیشگیری از گرفتگی عضله موثر است.
در مواجه با گرفتگی عضله ابتدا ماهیچه را از طریق انقباض عضله مخالف یا نیروی خارجی کشش دهید و سپس به تدریج کشش عضله را کاهش و آنرا ماساژ دهید .
گرفتگی عضله در حالت کشش و فشردن آن در کاهش درد مفید است .
۲- خستگی عضلانی :
خستگی عضلانی ، حالت ناخوشایندی است که در هنگام یا بعد از فعالیت جسمانی و تمرین احساس می شود.
و به دو صورت عمومی و موضعی وجود دارد که عبارتند از :
خستگی عمومی :
خستگی عمومی را به عنوان ( رنج دیدگی از کار زیاد ) تعبیر می کنند
تمام بدن را تحت تاثیر قرار می دهد و معمولا به دلایل زیر اتفاق می افتد :
کاهش قند خون ، کاهش آب و الکترولیت ها ، بالا رفتن دمای بدن
مصرف شدن گلیکوژن عضلات ، فرسایش عمومی بدن و دلایل روانی مثل نداشتن انگیزه .
خستگی موضعی :
خستگی موضعی به ناتوانی گروهی از عضلات گفته می شود
معمولا در اثر تجمع اسیدلاکتیک و مصرف و تمام شدن منابع انرژی عضله مثل فسفاژن و گلیکوژن ایجاد می شود .
توانایی بدن معمولا بعد از چند جلسه تمرین افزایش می یابد
فرد در برابر فشار قبلی تمرین، خستگی کمتری احساس می کند و دیرتر خسته می شود .
چون آب و قند بدن در حین تمرین کاهش می یابد ، پیش جبرانی مواد مغذی مورد نیاز بدن به صورت مصرف مقداری آب و اندکی هم مواد قندی قبل از تمرین به منظور پیشگیری از خستگی توصیه می شود .
۳- کوفتگی عضلانی :
کوفتگی عضلانی را نباید با کوفتگی به معنای له شدگی و ضرب دیدگی و یا کوفتگی در زبان عامیانه به معنای خستگی اشتباه گرفت .
دو نوع کوفتگی عضلانی وجود دارد ، که عبارتند از :
کوفتگی عضلانی حاد و شدید :
در فعالیت های کوتاه مدت شدید که بیش از توانایی عضله باشد ، عضله ممکن است در حین فعالیتها بلافاصله بعد از آن دچار درد شدیدی شود که معمولا بعد از استراحت به مقدار زیادی کاهش می یابد .
علت آن تجمع اسیدلاکتیک ، نرسیدن خون و کمبود اکسیژن است .
با استراحت کافی و کاهش شدت تمرین می توان آن را پیشگیری کرد یا تسکین داد .
کوفتگی عضلانی تاخیری :
کوفتگی عضلانی تاخیری بر اثر فعالیتهای طولانی مدت ، هوازی و استقامتی ممکن است به وجود آید
اگر فعالیت خیلی طولانی باشد، جمع شدن مایعات و مواد زاید روی تارهای عضلانی که موجب تغییرات فشار اسمزی داخل و خارج تارهای عضلانی می شود .
برای پیشگیری از آن باید متناسب با توانایی بدن تمرین کرد.
شدت تمرین را در مدت چند هفته به طور منظم و تدریجی افزایش داد و نه در جلسات اول .
۴- در رفتگی :
به تغییر مکان و جا به جایی سر دو استخوان از محل اصلی خود در مفصل ، در رفتگی گفته می شود .
در رفتگی ممکن است با بازشدن پیوندهای اطراف مفصل همراه شود و معمولا به کپسول مفصلی و بافت های اطراف آن مثل : عروق ، اعصاب و عضلات مجاور آسیب می رسد .
بعضی مفاصل بیشتر در معرض در رفتگی قرار دارند.
مثل: مفصل شانه ، آرنج در کودکان ، مچ ، انگشت شست ، فک تحتانی و مفصل ران .
علایم در رفتگی :
درد شدید در مفصل و یا مجاور آن ، عدم حرکت و تغییر شکل عضو و مفصل ، تورم ، کبودی و شوک .
کمک های اولیه در دررفتگی :
با عضو در رفته مانند : شکستگی رفتار کنید و آن را در راحت ترین وضعیت بانداژ نمایید. عضو را بی حرکت و حمایت کنید تا مصدوم به پزشک رسانده شود .
برای جلوگیری از تورم و تسکین درد از کیسه آب سرد استفاده کنید .
هرگز در صدد جا انداختن عضو نباشید .
۵- پیچ خوردگی مفصل ( رگ به رگ شدن ) :
کشیده شدن و صدمات وارد بر بافت های نگه دارنده مفصل ( رباط ها و زردپی ها ) که بر اثر چرخش و کشش شدید و نا گهانی مفصل ایجاد می شود ، پیچ خوردگی گفته می شود . پیچ خوردگی را می توان شکل خفیف در رفتگی در نظر گرفت.
علایم پیچ خوردگی:
درد ، رنگ پریدگی ،تورم و از دست دادن قدرت عمل در عضو آسیب دیده .
کمک های اولیه در پیچ خوردگی:
در اغلب اوقات تشخیص پیچ خوردگی از در رفتگی و شکستگی مشکل است .
بنابراین ، تا زمانی که احتمال در رفتگی و شکستگی رد شود ، با آن مانند شکستگی عمل کنید .
عضو را در راحت ترین وضعیت و کمی افقی و بالاتر از سطح زمین قرار دهید .
از باند پیچی و آتل برای ثابت نگه داشتن عضو استفاده نمایید .
از کیسه آب سرد برای کاهش تورم و درد استفاده نمایید.
بعد از چند ساعت می توان از آب گرم و ماساژ برای بازپروری استفاده کرد .
۶- ضرب دیدگی ( له شدگی ) :
به صدمه وارد شده بر پوست و بافت های نرم زیر پوست ضرب دیدگی گفته می شود.
بر اثر ضربه های مستقیم یا له شدگی به وجود می آید .
و موجب پارگی مویرگ ها و خونریزی بافتی می شود .
۷- شکستگی :
هرگاه دراستخوان شکاف یا ترکی ایجاد شود ،شکستگی به وجود می آید .
شکستگی بر اثر ضربه های مستقیم و غیر مستقیم و حرکت سریع در خلاف جهت حرکت طبیعی رخ می دهد .
تصادف ، سقوط از ارتفاع ، لیز خوردن و ضربه های ورزشی از علل شایع شکستگی است .
سه نوع شکستگی ساده و مرکب ، بسته و باز ، کامل و ناقص وجود دارد .
کمک های اولیه لازم در شکستگی ها:
اولین و مهم ترین کمک در شکستگی ها ، بی حرکت کردن عضو آسیب دیده است.
برای این کار از آتل استفاده می شود .
این عمل از خونریزی بیشتر و آسیب به عروق و اعصاب جلوگیری می کند .
در شکستگی باز ابتدا زخم را پانسمان ساده نمایید تا از خونریزی جلوگیری شود و سپس آتل بندی نمایید .
۸- علائم ضرب دیدگی :
درد در اثر لمس کردن ( حساسیت ) ، تورم ، محدودیت حرکتی در عضو آسیب دیده ، خونمردگی و کبودی به دلیل پارگی مویرگ ها .
کمک های اولیه در ضرب دیدگی :
محافظت و بی حرکت کردن عضو تا مطمئن شدن از عدم شکستگی یا در رفتگی ، کنترل و جلوگیری از خونریزی ، کیسه آب سرد و بانداژ با فشار ملایم برای جلوگیری از تورم و کاهش درد ، محافظت عضو آسیب دیده تا بهبودی کامل .
پس از بهبودی ضرب دیدگی می توان از آب گرم و ماساژ به منظور بازپروری استفاده کرد .
۹- کبودی :
تراوش خون در بافت های اطراف به دلیل پارگی مویرگ ها کبودی نام دارد .
علایم آن التهاب ، تورم و تغییر رنگ پوست است .
کبودی بر اثر ضربات مستقیم یا غیر مستقیم اتفاق می افتد .
حدود ۱۲ ساعت سرما و فشار برای کاهش التهاب ، تورم و تراوش خون توصیه می شود .
پس از آن ، گرما و ماساژ و گاهی استفاده از دارو توصیه می شود تا مایع و خون سریع تر از بافت تخلیه شود .
۱۰- خونمردگی :
جمع شدن خون در فضای محدود با حفظ ماهیت خون ، خونمردگی نام دارد، که در اثر ضربه به وجود می آید .
حساس بودن ، درد و تورم از علایم آن است .
به منظور کمک های اولیه از سرد کردن و فشار استفاده می شود .
از ماساژ پرهیز شود .
مواد خونمردگی در نوع شدید باید تخلیه شود .
۱۱- کشیدگی عضله زردپی(تاندون) :
به کشیدگی و صدمات وارد شده به عضله و زردپی کشیدگی عضله یا استرین گفته می شود.
کشیدگی عضلانی در ضعیف ترین قسمت عضله اتفاق می افتد ، که ممکن است در قسمتی از عضله ، زردپی یا محل نشست زردپی به عضله رخ دهد .
سرد بودن بدن ،تمرین با شدت بیش از توان عضله و ضربات مستقیم از علل آن است .
علل کشیدگی عضله:
درد ، تورم ، خونمردگی ، حالتی نظیر برق گرفتگی در لحظه آسیب و دردناک بودن حرکت .
۱۲- تیر کشیدن پهلو :
طبق پدیده نفس دوم ،هنگام شروع تمرین و مسابقه !
به عنوان مثال حدود دو تا چهار دقیقه اول دویدن ، ورزشکار احساس سنگینی می کند و پس از آن وارد نفس دوم می شود .
در نفس دوم تنفس راحت تر و خستگی موضعی عضلات تنفسی کمتر می شود و درد ساق پا کاهش می یابد .
قبل از نفس دوم ، در دو تا سه دقیقه آغاز فعالیت و تمرین ، به ویژه در تمرین دو ، افراد مبتدی و تمرین نکرده ممکن است دچار درد شدیدی در ناحیه پهلوها و زیر قفسه سینه در سمت راست یا چپ شوند که به آن تیر کشیدن پهلو گفته می شود .
که به صورت گرم نکردن بدن ، با شدت بیشتری همراه خواهد بود.
مهمترین علت آن کمبود اکسیژن در عضلات تنفسی (عضلات دیافراگم و بین دنده ای ) و همچنین گرفتگی و اسپاسم دیافراگم به دلایل مختلف است .
تمرین کششی ، افزایش تدریجی شدت فعالیت و خودداری از فعالیت شدید در پیشگیری از آن موثر است .
افراد آماده و تمرین کرده دچار این عارضه نمی شوند و فقط در افراد مبتدی اتفاق می افتد.
پس می توان با تمرین مستمر از آن پیشگیری کرد .
در صورت مواجه با تیر کشیدن پهلو ، شدت فعالیت را کاهش دهید و در صورت درد زیاد فعالیت را متوقف کنید .
نکته : توجه به علائم خستگی و استراحت کافی در فواصل تمرین برای پیشگیری از آسیب های ورزشی بعدی پیشنهاد می شود.
امیدواریم از مقالهی جامع آسیب های ورزشی بهره کافی را برده باشید.